LESSON 19
 
 
  1. This is Unit 19 of learning Cook Island Maori. Listen to this conversation.
  2. E tuatua reo Kuki Airani Maori ana koe?
  3. Ae, E tangata Kiwi au, No Christchurch mai matou, inara, meangiti ua taku ka kite i te tuatua i roto reo Kuki Airani.
  4. Aaa, mako meitaki, note mea kare au e tuatua papaā ana.
  5. Ka rauka kia komakoma meangiti taua?
  6. E taime toou i teia nei?
  7. Ae, E toru-ngauru oku meneti, ka rava tera?
  8. Ae, ae meitaki maata.
  9. Kare e manata, E reka ana au i te tuatua Maori.
  10. How much…
  11. Eia?
  12. Ask the man… How much does it cost for 5?...
  13. Eia te tutaki e rima?
  14. Answer…800…
  15. Varu anere.
  16. 820..
  17. Varu anere e, rua ngauru.
  18. Number…200…
  19. Numero..Rua anere.
  20. 100…
  21. Tai anere.
  22. 120…
  23. Tai anere e, rua ngauru.
  24. 119…
  25. tai anere e, tai ngauru ma iva.
  26. 83…
  27. Varu ngauru ma toru.
  28. 78…
  29. Itu ngauru ma varu.
  30. It's enough…
  31. Kua rava ua.
  32. No more numbers…
  33. Kare e numero akaou.
  34. No more numbers please…
  35. Me ka tika, Kare e numero akaou.
  36. Are you ready sir?...
  37. Kua pa’pa koe e Pa.
  38. How does the man answer…No I'm not ready…
  39. Kare, kare au i pa’pa.
  40. How does the woman answer… Well I'm ready…
  41. Tera ua, kua pa’pa au.
  42. And I'm leaving…
  43. Te aere nei au.
  44. I want to know…
  45. Ka inangaro au i te kite.
  46. What do you want to know?...
  47. Eaa taau ka inangaro i te kite?
  48. I want to know more numbers…
  49. Ka inangaro au i te kite i te au numero.
  50. Maybe…
  51. Penei pa’a.
  52. But not me, I'm leaving.
  53. Inara, kare ko au, Te aere nei au.
  54. Where are you going?..
  55. Te aere nei koe kiea?
  56. I'm going to the hotel…
  57. Te aere nei au ki ko i te Otera.
  58. And my friends are going to the hotel…
  59. E te aere katoa nei toku au taeake ki ko i te otera.
  60. I want to talk with my friends…
  61. Ka inangaro au i te tuatua ki toku au taeake.
  62. We eat and talk together…
  63. Kaikai tatou e te tuatua atu.
  64. We drink together…
  65. Ka inu kapiti tatou.
  66. That's fine…
  67. Te mako ua ara.
  68. I'm going later…
  69. Ka aere au akonei ake.
  70. At what time?...
  71. Eaa te ora?
  72. In 2 hrs…
  73. Mei te rua ora aere.
  74. At 11.00…
  75. I te ora ngauru ma tai.
  76. What are you going to do?..
  77. Are you going to do more numbers?...
  78. Ka taangaanga numero akaou koe?
  79. Maybe…
  80. Penei pa’a.
  81. Water…
  82. Vai.
  83. Ask the women if she wants water…
  84. E mama ka inangaro vai koe?
  85. If it's cold…
  86. Me e anu.
  87. But I want more…
  88. Inara e maata taku ka inangaro.
  89. I want to eat something…
  90. Ka inangaro au i te kai i tetai apinga.
  91. I'm going to the Vaituna restaurant…
  92. Ka aere au ki ko i te Vaituna are kai.
  93. Do you have money Mam?...
  94. E moni taau e Ma?
  95. I've got too much…
  96. E maata roa taku.
  97. Do you want to know how much?...
  98. Ka inangaro koe i te kite e, eia?
  99. Try to say…Yes, I want to know a number…
  100. Ae ka inangaro au i te kite i te numero.
  101. I've got $100…
  102. E tai anere tāra taku.
  103. Maybe a 150…
  104. Penei e tai anere e, rima ngauru.
  105. I'm leaving with you…
  106. Ka aru atu nei au iakoe.
  107. We are leaving together…
  108. Ka aere kapiti taua.
  109. Do you have time?...
  110. E taime toou?
  111. Do you have time Sir?...
  112. E taime toou e Pa?
  113. Yes, I have an hour and a ½…
  114. Ae, e tai ete apa ora toku.
  115. 90 minutes…
  116. Iva ngauru meneti.
  117. Is there enough time to eat?...
  118. Ka rava ra te taime note kaikai?
  119. 80 or 90 minutes…
  120. Varu ngauru me kare e iva ngauru meneti.
  121. It's not enough…
  122. Kare e rava ana.
  123. We want to eat something good…
  124. Ka inangaro taua i te kai i tetai apinga meitaki
  125. Well I'm not going to eat much…
  126. Tera ua ra, kare au e kaikai maata.
  127. Try to say, …But one thing…
  128. Inara e tai apinga.
  129. What ?...
  130. Eaa?
  131. My wife…
  132. Taku vaine.
  133. My wife is going to eat with us…
  134. Ka aere mai taku vaine ka kaikai ki konei ia taua.
  135. Very well…
  136. Te mako ua ara.
  137. Your wife…
  138. Taau vaine.
  139. And my friend Jessie…
  140. E toku taeake a Jessie.
  141. How's that?...
  142. I akapeea?
  143. Yes all together…
  144. Ae kapiti ua.
  145. All or everybody…
  146. Katoatoa me kare kote pouroa.
  147. We are going to eat all together…
  148. Ka aere tatou ka kaikai kapiti.
  149. We are in the Vaituna Restaurant…
  150. Tei konei matou i te Vaituna are kai.
  151. We can eat something…
  152. Ka rauka ia tatou i te kai i tetai apinga.
  153. We eat and we drink all together…
  154. Ka kaikai e ka inu kapiti tatou katoatoa.
  155. Yes and your friend can pay…
  156. Ae, e na toou taeake e tutaki.
  157. He, alone?...
  158. Nana ua?
  159. Yes, $100…
  160. Ae, e tai anere tāra.
  161. He can pay for it…
  162. Ka rauka iaia i te tutaki.
  163. Not me…
  164. Kare ko au.
  165. I have only 70…
  166. E itu ngauru uarai aku.
  167. No, 65…
  168. Kare, e ono ngauru ma rima.
  169. Excuse me, where's the bathroom?...
  170. Akakoromaki mai, teiea te are meangiti?
  171. I'm leaving now…
  172. Te aere nei au.
  173. Are you leaving?..
  174. Te aere nei koe?
  175. Are you leaving now?...
  176. Te aere nei koe i teia taime?
  177. Yes, my friend and I, we are leaving…
  178. Ae, maua ko toku taeake, te aere nei maua.
  179. We are all going away…
  180. Te aere nei tatou katoatoa.
  181. And you, are you leaving?...
  182. Akapeea koe?Ka aere rai koe?
  183. Yes , I'm leaving…
  184. Ae, ka aere rai au.
  185. When?...
  186. Aea?
  187. When are you leaving?..
  188. Aea koe e aere ei?
  189. Tomorrow?..
  190. Apopo?
  191. I don't know when…
  192. Kare au i kite e, aea.
  193. In one week?...
  194. Mei te, tai epetoma.
  195. When, in one week?...
  196. Aea, I roto i te tai epetoma?
  197. No, later…
  198. Kare, a tetai taime roa.
  199. In two weeks…
  200. I roto i te rua epetoma.
  201. Everyone…
  202. Katoatoa.
  203. We're all leaving in two weeks…
  204. E rua epetoma, kua aere matou katoatoa.
  205. And now…
  206. E teia taime.
  207. Let's all go to eat…
  208. Ka aere tatou katoatoa kaikai.
  209. When, at what time?...
  210. Aea , eaa te ora?
  211. At 4pm…
  212. I te ora ā i te avatea aiai.
  213. Literally you are saying…In the afternoon…
  214. I te avatea.
  215. At 3pm…
  216. I te ora toru i te avatea aiai.
  217. It's a little early…
  218. E manga vave roa tena.
  219. No, because I'm leaving at 5…
  220. Kare, note mea ka aere au i te ora rima.
  221. At 5pm…
  222. I te ora rima i te avatea aiai.
  223. Where are you going?..
  224. Ka aere nei koe kiea?
  225. To the hotel
  226. Ki ko i te Otera.
  227. Try to ask… Are you leaving the hotel?...
  228. Ka aere ara koe i te otera?
  229. I'm leaving the hotel but not now…
  230. Ka aere ara au i te otera, inara kare i teia taime.
  231. When…
  232. Aea?
  233. In a week or 2…
  234. Roto i te tai me kare e rua epetoma.…
  235. In a month…
  236. Roto i te tai marama.
  237. A month…
  238. Tai marama
  239. Say again ,...A month…
  240. Tai marama.
  241. We're all leaving the hotel…
  242. Ka aere nei matou katoatoa i te otera..
  243. In one month…
  244. Roto i te tai marama.
  245. In 4 weeks…
  246. Roto i te ā epetoma.
  247. When, in 4 months?...
  248. A’ea? roto i te ā marama?
  249. No in 1 month…
  250. Kare, e tai marama.
  251. And your friends?...
  252. Akapeea toou taeake?
  253. Are they leaving?...
  254. Ka aere rai ratou?
  255. Yes they are leaving too…
  256. Ae, ka aere rai ratou.
  257. But not with us…
  258. Inara kare e aru ia maua.
  259. We’re not leaving all together…
  260. Kare matou katoatoa e aere kapipiti.
  261. When are they leaving?...
  262. Aea raua e aere ei?
  263. In 8 weeks…
  264. Roto i te varu epetoma.
  265. In 2 months…
  266. Roto i te rua marama
  267. Our friends are leaving in 2 months…
  268. Mei te rua marama, ka aere to maua nga taeke.
  269. Perhaps later…
  270. Me kare muri atu.
  271. But my husband and I…
  272. Inara, ko maua ko taku tane.
  273. We're ready now…
  274. Kua pa’pa maua i teia taime.
  275. We’re Australian…
  276. No Autireria mai maua.
  277. We’re all Australian…
  278. E Autireria katoatoa matou.
  279. There are 2 Rarotongan friends also…
  280. E rua o maua taeake no Rarotonga mai.
  281. We're leaving in 1 month…
  282. E tai marama, kua aere matou.
  283. And our Australian friends…
  284. E to maua taeake Autireria.
  285. They are leaving in 2 months…
  286. Mei te rua marama kua aere raua.
  287. But my Rarotongan friends aren't leaving…
  288. Inara , to maua taeake no Rarotonga, kare raua e aere.
  289. Why ?...
  290. Eaa ara?
  291. Because we're in Rarotonga…
  292. Note mea ti Rarotonga nei oki tatou.
0:00
0:00